Cách Thủ đô Hà Nội khoảng 335km, thác Bản Giốc nằm ở xã Đàm Thủy, huyện Trùng Khánh, tỉnh Cao Bằng. Đây là nhóm thác nước nằm trên dòng sông Quây Sơn, tại biên giới giữa Việt Nam và Trung Quốc. Thác nước này được xưng danh là thác nước lớn thứ 4 thế giới nằm trên đường biên giới quốc gia và một trong những thác nước tự nhiên lớn nhất Đông Nam Á. Ngoài ra, đây được coi là thác nước đẹp nhất Việt Nam, đi vào bao tác phẩm hội họa, nhiếp ảnh đặc sắc.
Thác Bản Giốc gắn liền với câu chuyện tính của đôi trai gái người Tày. Xa xưa, có một người con gái Tày đẹp nhất của Bản Giốc được chàng Hoàng tử đem lòng yêu mến. Nhưng người con gái này lại đem lòng yêu một chàng trai bản bên. Nàng đã từ chối tình yêu của chàng Hoàng tử. Chàng Hoàng tử đã giận dữ sai người đi bắt cô gái đem về cung giam lại. Biết chuyện, chàng trai người yêu của cô đã bất chấp mọi nguy hiểm đi tìm và cứu được người yêu.
Ngày đôi trai gái trốn thoát khỏi nhà Hoàng tử thì trời đổ mưa liên tục và đến khi mưa tạnh, xuất hiện hai ngọn thác lớn ngày đêm miệt mài tung bọt nước trắng xóa ở khe suối, bìa rừng. Phía dưới chân thác, dòng nước lại trong xanh đến hiền hòa. Để tưởng nhớ mối tình thủy chung đầy bi thương của đôi trai gái, người dân đã đặt tên thác là Bản Giốc.
Vào mùa mưa (khoảng tháng 5 đến tháng 11), thác Bản Giốc mang trong mình vẻ đẹp hùng vĩ và dữ dội. Tháng 9 – 10 là thời gian lý tưởng để khám phá thác Bản Giốc đầy nước trong xanh với dòng nước tuôn chảy tung bọt trắng xóa như sương tỏa mờ cả một vùng rộng lớn. Từ tháng 12 đến tháng 4 năm sau là mùa khô, dòng nước hiền hòa và êm đềm hơn. Lúc này, thác Bản Giốc đẹp như “nàng công chúa ngủ trong rừng”. Từng dòng nước xanh trong đổ xuống, cùng với những thửa ruộng chín vàng nối tiếp nhau dưới chân thác tạo nên một khung cảnh nên thơ trữ tình.
Đến với Thác Bản Giốc, du khách sẽ được chiêm ngưỡng tầng tầng lớp lớp nước chảy xuống những mô đá như bậc thang, trắng xóa, chảy ào ạt rồi đổ xuống sông Quây Sơn êm đềm, hiền hòa. Nếu đi vào một ngày nắng, khách du lịch không chỉ chụp được những bức ảnh mãn nhãn ở bất kỳ góc nào, mà may mắn thì còn có thể chụp được cầu vồng từ hơi nước bắn ra trên thác. Phía trên là cầu vồng, giữa là thác nước chia từng tia từng đoạn như dải khăn voan mỏng, dưới lại là dòng sông hiền hòa và cánh đồng lúa chín, khung cảnh này còn gì đẹp hơn?
Nhiều tạp chí du lịch nổi tiếng thế giới đã bình chọn, đưa thác Bản Giốc trở thành 1 trong 10 con thác kỳ vĩ nhất thế giới. Chị Joyce, một khách du lịch đến từ Pháp, chia sẻ: "Tôi đang tham gia chuyến tình nguyện ở Việt Nam. Tôi và đoàn ở Hà Nội, chúng tôi đến đây để tham quan. Tôi thấy ở đây rất trong lành và rất đẹp. Ở Pháp thì không có ngọn thác nào như này cả. Tôi thấy nó rất tuyệt vời".
Người dân ở mảnh đất Cao Bằng vẫn hằng ngày kể cho các thế hệ sau về câu chuyện tình yêu chung thủy liên quan đến thác Bản Giốc. Người ta đồn rằng, ngọn thác ở giữa chia ba tầng, có hai tầng sát nhau như tư thế đôi tình nhân ôm nhau. Đó là hình ảnh người con trai đang ôm người yêu vào lòng, cả hai cùng khóc, giọt nước mắt chảy dài thành dòng thác cuồn cuộn. Vẻ đẹp hùng vỹ, hoang sơ, thác Bản Giốc từ lâu đã là nguồn cảm hứng vô tận của nhiều nghệ sĩ và đi vào thi ca, nghệ thuật… để mỗi lần nhắc đến Cao Bằng, lại nhớ đến Bản Giốc với câu chuyện tình bất tử.
Cao Tuân
